11.พระนครคีรี พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้มีพระราชดำริให้จัดสร้างพระราชวัง ณ บนภูสามยอดที่มีชื่อว่า “เขาสมน” เพื่อใช้เป็นสถานที่ว่าราชการแถบหัวเมือง รวมทั้งใช้เป็นที่ประทับแปรพระราชฐานในช่วงฤดูร้อน โปรดเกล้าฯ ให้สร้างหมู่พระมหามณเฑียรสถานปราสาท ป้อมปราการและวัดประจำพระราชวัง ตามแบบแผนเดียวกับพระบรมมหาราชวัง และพระราชทานนามใหม่ว่า เขามหาสวรรค์ การก่อสร้างพระนครคีรีหรือเขามหาสวรรค์ แบ่งเป็น 3 ส่วน คือ ยอดเขาด้านทิศตะวันออก เ ป็นที่ตั้งของวัดพระแก้วน้อย เขาออกกลางสร้างพระเจดีย์องค์ใหญ่ พระราชทานนามว่า พระธาตุจอมเพชร เขาทางทิศตะวันตกเป็นที่ตั้งของพระมหาปราสาท พระที่นั่งต่าง ๆ ในพระนครคีรีมีดังนี้ - พระที่นั่งเพชรภูมิไพโรจน์ เป็นท้องพระโรงออกขุนนางและว่าราชการต่าง ๆ - พระที่นั่งปราโมทย์มไหศวรรย์ เป็นพระตำหนักที่ประทับของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งอยู่หลังพระที่นั่งเพชรภูมิไพโรจน์ - พระที่นั่งเวชยันต์วิเชียรปราสาท เป็นปราสาทองค์เล็กตั้งอยู่หลังพระที่นั่งราชธรรมสภา ปัจจุบันประดิษฐานพระบรมรูปของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว - พระที่นั่งราชธรรมสภา พระที่นั่งองค์ขวางยาว ตั้งอยู่ทิศใต้แห่งพระที่นั่งปราโมทย์มไหศวรรย์ - ตำหนักสันฐาคารสถาน ตั้งอยู่ที่เชิงยอดเขาหลังพระที่นั่ง - หอพิมานเพชรมเหศวร ตั้งอยู่หน้าสันถาคารสถาน เป็นที่สำหรับประทับทอดพระเนตรละคร - หอจตุรเวทประดิษฐพจน์ ตั้งอยู่เชิงเขาตรงหน้าพระที่นั่งเพชรภูมิไพโรจน์ เป็นหอพระปริต - หอชัชวาลย์เวียงชัย เป็นหอรูปโดมทรงสูงคล้ายกระโจมไฟ หลังคามุงด้วยกระจก กระจกทรงโค้ง ภายในห้อยโคมไฟ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สร้างเพื่อเป็นที่ประทับสำหรับทอดพระเนตรดวงดาวสำหรับศึกษาตำราโหราศาสตร์ และดาราศาสตร์ที่พระองค์ทรงเชี่ยวชาญอย่างยิ่ง นับได้ว่าเป็นหอดูดาวที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ ประตูต่าง ๆ ในพระนครคีรี คือ ประตูนารีประเวศ, วิเศษราชกิจ, ราชฤทธิแรงปราบ, อานุภาพเจริญ, ดำเนินทางสวรรค์, จันทร์แจ่มจำรูญ, สูรย์แจ่มจำรัส ป้อมต่าง ๆ คือ ป้อมทศรถป้องปก, วิรุฬหกบริรักษ์, วิรุฬปักษ์ป้องกัน, เวสสุวรรณรักษา และ วัชรินทราภิบาล ปัจจุบันสิ่งปลูกสร้างที่เป็นบริวารในพระนครคีรีได้ปรักหักพังไปมากแล้ว ยังคงเหลือแต่พระตำหนักบนยอดเขาเท่านั้น หน้า 21 จากทั้งหมด 26 หน้า 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26