4. ถ้ำเขาหลวง จังหวัดเพชรบุรี พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สร้างบันไดหินลงไปในถ้ำที่มีพระพุทธรูปโบราณสถิตอยู่ แล้วโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระพุทธรูปเพื่ออุทิศถวายพระเจ้าแผ่นดินพระองค์ก่อน ร่วมกับเจ้านายฝ่ายในและพระบรมวงศานุวงศ์
5. พระธาตุจอมเพชร จังหวัดเพชรบุรี เป็นเจดีย์เก่าทรงลังกา พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้บูรณะขึ้นใหม่ และนำพระบรมสารีริกธาตุมาบรรจุไว้พร้อมกับพระราชทานนามว่า พระธาตุจอมเพชร
6. พระพุทธเสลเจดีย์ จังหวัดเพชรบุรี ที่ยอดเขามหาสวรรค์ยอดใต้ โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระเจดีย์ศิลาทึบ ทำศิลาเป็นซีกๆ ไปจากเกาะสีชังไปประกอบพระเจดีย์ และพระราชทานนามว่า พระพุทธเสลเจดีย์
7. พระเจดีย์บนยอดเขาตังกวน จังหวัดสงขลา เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จประพาสเมืองสงขลา โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระเจดีย์บนยอดเขาเพื่อเป็นที่ระลึกในการเสด็จพระราชดำเนิน
8. พระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ เมื่อ พ.ศ. 2403 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระเจดีย์โดยถ่ายแบบพระเจดีย์กลมที่กรุงเก่ามาสวมพระเจดีย์ไม้ สร้างกำแพงและศาลาราย 4 ทิศ สร้างพระวิหารหลวงด้านใต้ พระเจดีย์ 1 หลัง สร้างหอระฆัง ข้างหน้าพระวิหารหลวง สร้างพระวิหารน้อยข้างเหนือพระเจดีย์ 2 หลัง
9. พระธาตุพระฝาง จังหวัดอุตรดิตถ์ พระมหาธาตุเมืองสวางคบุรีพังลงมา เมื่อพ.ศ. 2399 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สร้างใหม่ให้บริบูรณ์เหมือนเดิม
5. ป้อม
1. ป้อมรอบพระบรมมหาราชวัง พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้สร้างป้อมที่กำแพงพระบรมมหาราชวังเพิ่มขึ้นข้างตะวันออก 3 ป้อม คือ ป้อมสัญจรใจวิง ตรงถนนบำรุงเมือง ป้อมขยันยิงยุทธอยู่ริมพระที่นั่งสุทไธสวรรย์ด้านเหนือ ป้อมฤทธิรุดโรมรันอยู่ริมพระที่นั่งสุทไธสวรรย์ ด้านใต้
2. ป้อมรอบเขตพระนครชั้นนอก หลังจากโปรดเกล้าฯ ให้ขยายเขตพระนครออกไปและให้ขุดคลอง คูพระนครออกไปอีกชั้นหนึ่ง คือ ปากคลองทิศใต้ออกไปริมวัดแก้วฟ้า ปากคลองทิศเหนือ ออกไปริมวัดเทวราชกุญชร (พระราชทานนามว่า คลองผดุงกรุงเกษม) โปรดเกล้าฯ ให้สร้างป้อมขึ้นใหม่ ตั้งเรียงรายอยู่ชั้นนอก รอบคลองผดุงกรุงเกษม และฝั่งตะวันตก ได้แก่ |