“... บัดนี้ได้ทราบข่าวคนนอกประเทศและคนนอกกรุงฯ เปนลาวและเขมร และชาวหัวเมืองดอนใช้น้ำบ่ออื่น ๆ หลายพวกย่อมติเตียนว่าชาวกรุงเทพฯ นี้ ทำสมมมนักลงในแม่น้ำลำคลอง ด้วยทิ้งซากศพสัตว์ตายให้ลอยไปๆ มาๆ น่าเกลียดน่าชัง แล้วก็ใช้กินและอาบน้ำอยู่เปนนิจเปนน่ารังเกียจ เสียเกียรติยศพระมหานคร เพราะเหตุฉนั้นจึงทรงพระกรุณาโปรดฯ สั่งสอนเตือนสติมาว่า แต่นี้ไปห้ามมิให้ใครผู้ใดผู้หนึ่งทิ้งสุนักข์ตาย แมวตายและซากศพสัตว์ต่าง ๆ ลงในแม่น้ำและคลองใหญ่น้อยทั้งปวงเปนอันขาด ขอให้คิดอ่านใช้สอยจ้างวานใคร ๆ เอาไปทิ้งเสียที่ป่าช้า ดังซากศพคนนั้นเถิด ถ้าบ้านเรือนอยู่ที่ริมน้ำจะเอาไปป่าช้ายาก ก็ให้ฝังเสียในดินในโคลนให้ลับลี้ไป อย่าให้ลอยไปลอยมาในน้ำได้และการซึ่งทิ้งซากศพสัตว์ต่าง ๆ ลงในน้ำ ให้ลอยขึ้นลอยลงอยู่ดังนี้ คิดดูโดยเลอียดก็เห็นเปนที่รังเกียจแก่คนที่ได้อาศรัยใช้น้ำอยู่ทั้งสิ้นด้วยกัน พระสงฆ์สามเณรเปนพระสมณะชาวนอกกรุงเทพฯ คือเมืองลาวและหัวเมืองฝ่ายเหนือทั้งปวง และชาวราษฎรชาวนอกกรุงฯ เมื่อมีเหตุต้องลงมายังกรุงเทพฯ นี้แล้วก็รังเกียจติเตียนว่า เพราะต้องใช้น้ำไม่สอาดจึงเปนโรคต่างๆ ไม่เปนสุขเหมือนอยู่นอกกรุง ฯ ถึงคนนอกประเทศ คือ ฝรั่ง อังกฤษ จีน แขก ทั้งปวง ซึ่งเข้ามาค้าขายในกรุงเทพฯ ก็ติเตียนดังนั้นอยู่โดยมาก เพราะฉนั้นขอท่านทั้งปวงจงพร้อมใจกันคิดเห็นลงใจว่าท่านทั้งปวงชาวกรุงฯ กับคนนอกกรุงฯ นอกประเทศก็เปน มนุษย์ด้วยกัน ควรจะมีกรุณาแก่กัน ขอเสียอย่าทิ้งซากศพสัตว์ต่าง ๆ ลงในน้ำ ทำให้น้ำเปนที่รังเกียจแก่มนุษย์เหมือนกันเลย แต่นี้ไปถ้าผู้ใดไม่ฟังพระบรมราโชวาทเตือนสติมาดังนี้แล้วยังขืนทำมักง่ายอยู่ดังเก่า ก็จะให้นายอำเภอสืบชาวบ้านใกล้เคียงเปนพยานชำระเอาตัวผู้ไม่เอื้อเฟื้อมักง่าย ทำให้โสโครกนั้น มาตระเวนประกาศห้ามผู้อื่นต่อไป...”

นอกจากพระองค์ทรงกวดขันเรื่องความสะอาดของบ้านเรือนแล้ว ยังทรงประกาศให้ราษฎรของ พระองค์ระมัดระวังเรื่องไฟไหม้บ้าน ดังที่ทรงประกาศในประชุมประกาศรัชกาลที่ 4 ภาค 2 39 (หอพระสมุดวชิรญาณ 2465 : 23-24) ความว่า

“... เทศกาลเดือน 12 เดือนอ้าย เดือนยี่ เดือน 3 เดือน 4 เดือน 5 เปนฤดูแล้งลมว่าวพัดกล้า มักเกิดเพลิงไหม้บ้านเรือน อาณาประชาราษฎร เกลือกจะมีอ้ายผู้ร้ายลอบแอบเอาไฟจุดเรือนโรงร้าน ปลอมเก็บเอาทรัพย์สิ่งของ แลอ้ายผู้ร้ายตีชิงวิ่งราวตัดช่องย่องเบามีชุกชุมกำเริบขึ้นเนืองๆ ราษฎร จะไล่ขับโจรผู้ร้ายนั้นได้โดยยากให้นายอำเภอประกาศป่าวร้องข้าราชการแลราษฎร

หน้า 3 จากทั้งหมด 4 หน้า
1 | 2 | 3 | 4