4.3 การตีกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 นี้ต่างจากการตีกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 1 อย่างไร ?
การที่ไทยต้องเสียเอกราชในครั้งนี้ นักประวัติศาสตร์กล่าวว่าพม่ามาตีกรุงศรีอยุธยาครั้งพระเจ้าหงสาวดีบุเรงนอง กับพระเจ้ามังระผิดกัน

ครั้งพระเจ้าหงสาวดีบุเรงนองมารบพุ่งอย่างกษัตริย์ กรุงศรีอยุธยาประสบภัยสงครามที่ต้องเสียกรุงแก่พม่า เป็นครั้งแรก แต่ก็ไม่พบกับความบอบช้ำมากนัก เพราะการสงครามสมัยพระเจ้าบุเรงนองมีลักษณะของการสร้าง ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ของจักรวรรดิพุกามของพม่า มากกว่าการทำสงครามเพื่อปล้นสะดมทำลายล้าง บ้านเมืองฝ่ายตรงข้าม (พิเศษ เจียจันทร์พงษ์, 2542 : 3560) แต่ครั้งพระเจ้ามังระเจ้ากรุงอังวะมารบพุ่ง อย่างโจร (ทวน บุญยนิยม , 2513 : 57) กล่าวคือขาดกำลังที่จะยกหักเข้าชิงชัยในพระนคร แต่เที่ยวปล้นสะดมอยู่โดยรอบเป็นเวลานานถึง 3 ปี กว่าจะสามารถหักเอากรุงศรีอยุธยาได้