พ . ศ . 2316 - การสักเลก (ไพร่หลวง ไพร่สม และเลกหัวเมือง) - พม่ายกกองทัพมาตีเมืองพิชัย ครั้งที่ 2 เกิดวีรกรรม “ พระยาพิชัยดาบหัก ” - ตราพระราชกำหนดว่าด้วยศีลสิกขา พ . ศ . 2317 - กองทัพกรุงธนบุรีขึ้นไปตีเชียงใหม่ครั้งที่ 2 ได้หัวเมืองลานนากลับคืนเข้ามารวมอยู่ ในพระราชอาณาจักรตามเดิม - พม่ายกทัพมาตีที่บางแก้ว (แขวงเมืองราชบุรี) ทัพไทยล้อมทัพพม่า จนกระทั่งพม่าอดอาหารและจับพม่าข้าศึกได้ 1,328 คน พ . ศ . 2318 - โปสุพลา และโปมะยุง่วน แม่ทัพพม่ายกทัพมาตีเชียงใหม่คืน แต่ไม่สำเร็จ - อะแซหวุ่นกี้ ตีหัวเมืองเหนือ เกิดศึกหนักที่สุดที่เมืองพิษณุโลก - งานถวายพระเพลิงพระบรมศพสมเด็จกรมพระเทพามาตย์ พระบรมราชชนนี ที่วัดบางยี่เรือใต้ (วัดอินทาราม) พ . ศ . 2319 - กองทัพพม่ายกมาตีเมืองเชียงใหม่คืน แต่ไม่สำเร็จ เชียงใหม่ถูกทิ้งเป็นเมืองร้าง - สร้างสมุดภาพไตรภูมิบุราณ - กบฏเมืองนางรอง ไทยยกทัพไปปราบหัวเมืองลุ่มแม่น้ำโขง ตีเมืองนางรอง และเมืองนครจำปาศักดิ์ (ลาว) ได้ - กปิตันเหล็ก (กัปตันไลท์) ส่งปืนนกสับเข้ามาถวาย 1,400 กระบอก - ฟรานซิสไลท์ ได้รับมอบหมายจากไทยให้ไปหาซื้อปืนคาบศิลาที่เมืองตรังกาบาร์ ในอินเดียตอนใต้จำนวน 10,000 กระบอก - โปรดให้บูรณะวัดบางยี่เรือใต้ (วัดอินทาราม ตลาดพลู ปัจจุบัน) คราวใหญ่ ในคราวทรงบำเพ็ญพระราชกุศลสักการะพระบรมอัฐิสมเด็จพระบรมราชชนนี - สมเด็จพระเจ้าตากสินเสด็จไปทรงเจริญวิปัสสนากรรมฐาน ณ วัดบางยี่เรือใต้ เป็นเวลา 5 วัน 5 คืน - ทรงพระราชนิพนธ์บทความธรรมะเรื่อง “ ลักขณะบุณ ” - ทรงบูรณะวัดหงส์อาวาสวิหาร (วัดหงส์รัตนารามปัจจุบัน) ครั้งใหญ่