ทรงพระมาลาเบี่ยง และฉลองพระบาททรงงอน
(เอื้อเฟื้อภาพโดย เมืองโบราณ)
 เวลาออกศึกน่าจะทรง พระมาลาเบี่ยง เพราะเป็นพระมาลาที่ไม่ประดับตกแต่งมากนัก ทั้งทำด้วยวัสดุแข็งแรงเหมาะแก่ประโยชน์ใช้สอย พระมาลาเบี่ยงทำด้วยหนัง รูปเหมือนลูกฟักตัด มีกระบังรอบ ลงรักสีดำติดปกคอปกหู “ เห็นเหมือนกับเครื่องเกราะญี่ปุ่น ” (สนั่น ศิลากรณ์, 2531 : 144)

ฉลองพระบาท (รองเท้า)
โดยปกติจะทรง ฉลองพระบาททรงงอน แต่เมื่อเวลาออกศึกสงครามจะเป็นชนิดที่ทำด้วยหนัง
เครื่องแต่งกายพระองค์นั้นจะแตกต่างกันไปตามวโรกาสต่างๆ อาทิ
ถ้า เสด็จออกแขกเมือง ทรงพระเครื่องต้น 6 อย่าง คือ ทรงฉลองพระองค์อย่างเทศแพรอัศวรีริ้ว 1 ทรงฉลองพระองค์นอกคาดสีนาก สีทอง สีเขียว 1 ทรงเครื่องต้นพระชฎา พระเกี้ยว เพชร ทับทิม มรกต ตามสีฉลองพระองค์ 1 ทรงพระสนับเพลาเชิงเลื้อย 1 รัดพระองค์เจียรบาศ 1 เหน็บพระแสงกั้นหยั่น 1 สิริเป็น 6 สิ่งเท่านั้น

ถ้าเสด็จไป พระราชทานเพลิงศพ วัดไชยวัฒนาราม ทรงยาตราบนเรือกิ่ง ทรงเครื่อง 6 สิ่งเท่านั้น คือทรงฉลองพระองค์อย่างเทศ 1 ทรงฉลองพระองค์นอกอย่างเทศตาดพื้นเงิน 1 ทรงเครื่องต้น พระชฎาสอดตามสีฉลองพระองค์ 1 ทรงพระสนับเพลาเชิงเลื้อย 1 รัดพระองค์เจียรบาด 1 เหน็บพระแสงกั้นหยั่น สิริเป็น 6 สิ่ง

ถ้า เสด็จพระพุทธบาท แต่กรุงขึ้นไปจนถึงท่าเจ้าสนุกทรงเรือพระที่นั่งกิ่ง ทรงเครื่อง 7 อย่างเท่านั้นคือ ทรงสนับเพลาเชิงงอนสองชั้น 1 ทรงพระภูษาจีบโจง 1 ทรงฉลองพระองค์สังเวียนยก 1 ทรงรัดพระองค์เจียรบาด 1 ทรงพระมาลาพระกลีบ 5 ยอดสดุ้ง 1 เหน็บพระแสงกั้นหยั่น 1 ถวายพระฉายด้วย 1 สิริเป็น 7 สิ่ง

ถ้า ตั้งพยุหยาตรา แต่ท่าเจ้าสนุกขึ้นไปจนพระพุทธบาท ทรงเครื่อง 4 อย่างคือ ทรงประพาส 1 ทรงพระสนับเพลาเชิงงอน 1 ทรงรัดพระองค์เจียรบาด 1 ทรงพระมาลาฝรั่ง พระเส้าสะเทิน ขนนกนอน 1