แผนที่แสดงเขตแดนจังหวัดนครศรีธรรมราช
(ภาพจากหนังสือ รายงานการวิจัยสนองพระราชประสงค์ เรื่อง นครศรีธรรมราช) |
เมื่อกองทัพที่เตรียมจะไปปราบชุมนุมเจ้านคร (หนู) เมืองนครศรีธรรมราชพร้อมเสร็จ
สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีจึงโปรดเกล้าฯ สั่งให้เจ้าพระยาจักรีแขก (เดิมเป็นหลวงนายศักดิ์ ครั้งกรุงศรีอยุธยา เป็นเชื้อแขก) เป็นแม่ทัพใหญ่ พระยายมราช พระยาศรีพิพัฒน์ พระยาเพชรบุรี เป็นนาย กองคุมทัพบกจำนวนพล 5,000 ยกลงไปตีเมืองนครศรีธรรมราช เมื่อราวเดือน 5 ปีพ.ศ. 2312 ด้วยเวลานั้น สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีทรงมีพระราชประสงค์จะรอฟังข่าว การตีเมืองนครศรีธรรมราชที่กรุงธนบุรีก่อน
ฝ่ายกองทัพเจ้าพระยาจักรี (แขก) ยกลงไปถึงเมืองชุมพร เมืองไชยา พวกกรมการเก่าก็เข้ามาอ่อนน้อมโดยดีไม่ต้องรบพุ่ง แต่ข้าราชการที่เป็นแม่ทัพใหญ่กับนายกอง ที่ยกไปครั้งนั้นไม่สามัคคีกัน ครั้นยกเข้าไปในแดนเมืองนครศรีธรรมราช ข้ามแม่น้ำตาปี (แขวงเมืองสุราษฎร์ธานี) ไปถึงท่าหมาก แขวงอำเภอลำพูน พบข้าศึกตั้งค่ายสกัดอยู่ กองทัพกรุงธนบุรีเข้าตีค่ายไม่พรักพร้อมกัน ก็เสียทีแก่ข้าศึก พระยาศรีพิพัฒน์ พระยาเพชรบุรี ตายในที่รบและข้าศึกจับหลวงลักษมานา บุตรเจ้าพระยาจักรีแขกไปได้ เจ้าพระยาจักรีแขกก็ถอยทัพกลับมาตั้งอยู่ที่เมืองไชยา |