ครั้งแรกคือเมื่อวันที่ 14 ตุลาคม พ.ศ.2516 ซึ่งหลายท่านในที่นี้คงจะจำได้ว่าเกิดวิกฤตการณ์ขึ้นในเมืองไทยถึงขนาดที่ว่า รัฐบาลไทยว่างลงโดยในรัฐธรรมนูญไม่ได้บัญญัติเอาไว้ว่าจะตั้งรัฐบาลแทนกันโดยวิธีใด ขณะนั้นผู้ที่มีอำนาจวาสนาอยู่ในบ้านเมืองเต็มไปด้วยความหวั่นไหวท้อแท้ตกใจ จนกระทั่งหลายคนรู้สึกว่าเมืองไทยกำลังจะถึงที่สุด พระเจ้าอยู่หัวของเรานั้นไม่ได้ทรงรู้สึกหวั่นไหวตามคนอื่นไปด้วย เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นขณะที่คนกำลังฆ่ากันอยู่ข้างนอกพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน ขณะนั้นทรงคิดอยู่ตลอดเวลาว่าจะทรงแก้ไขปัญหานี้อย่างไร ท่านทั้งหลายก็คงจะจำกันได้ว่า วิกฤตการณ์สงบลงโดยรวดเร็ว ท่านอาจารย์สัญญาได้รับแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรี จะเรียกว่าชั่วคราวก็ยังได้คือรักษาการ

จนกระทั่งในที่สุดสามารถที่จะตั้งสภาขึ้นมาได้ เขียนรัฐธรรมนูญขึ้นมาใหม่ได้ มีรัฐบาลใหม่ให้ได้ล้มกันในภายหลังต่อมาอีก อย่างที่ท่านทั้งหลายทราบกันอยู่แล้ว

ความจริงผมไม่ได้พูดคะนองปากไปเฉยๆ กำลังจะเรียนต่อไปด้วยว่า การที่รัฐบาลล้มแล้วล้มอีกนั้น ถ้าหากปราศจากพระเจ้าอยู่หัวพระองค์นี้ เมืองไทยอาจจะประสบชะตากรรมที่เราไม่ได้เห็นกันอยู่อย่างในขณะนี้ก็ได้ แต่เพราะเหตุว่าเรามีความต่อเนื่อง มีสถาบันที่ค้ำจุนอยู่ตลอดเวลาการเปลี่ยนแปลงของรัฐบาลเท่าที่แล้วมา หรือที่จะมีต่อไปในอนาคต จึงเป็นเรื่องที่คนไทยทนได้ แล้วในที่สุดผลก็ปรากฏอย่างที่เราเห็นในปัจจุบันนี้ คือความอยู่รอดของเมืองไทย ”

ในทางวาจา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวของเรานั้น ไม่ปรากฏว่าได้เคยทรงแสดงความวิการแห่งวจีกรรมให้ผู้ใดเห็น มีแต่พระราชดำรัสและพระบรมราโชวาทอันเป็นธรรมที่ทรงอนุสาสน์ พสกนิกรของพระองค์ ท่านอาจารย์ภาวาส บุนนาค เคยกล่าวไว้หลายแห่งว่าในหลวงไม่เคยกล่าวร้ายผู้ใด หรือโทษใครไม่เป็น อันนี้ก็ด้วยพระขันติคุณ คือความอดกลั้นและสงบระงับวาจา

พระคุณธรรมอันเป็นข้าศึกต่อโกธะ คือความโกรธหรือโทสะ โทษคือความคิดประทุษร้ายก็มิได้มีในพระกมลสันดาน ทรงรำงับเสียได้ด้วยศีล อาชชวะ และมัททวธรรมดังแสดงมาแล้วข้างต้น ส่วนการข่มโมหะคือ ความหลงนั้น ก็ด้วยพระหฤทัยยึดมั่นในสัมมาปฏิบัติ ทรงสดับและสนทนาธรรมตามกาล ขณะเดียวกันก็ทรงนำธรรมานุธรรมปฏิบัตินั้นๆ มาอนุสาสน์พสกนิกรของพระองค์ในรูปของพระบรมราโชวาทและพระราชดำรัสแก่คณะบุคคล ณ โอกาสต่างๆ ประการสุดท้ายผลแห่งพระขันติธรรมอันปรากฏก็คือความสง่า พระเกียรติยศในความสงบและเยือกเย็น เป็นที่ เคารพเทิดทูนของปวงชนนิรันดร์กาล