พระองค์ได้ทรงมีพระราชนิพนธ์อธิบายถึงสุริยุปราคา ที่ได้เห็นที่หว้ากอเป็นอย่างไร และเพื่อให้ได้ทราบกันตามจริง จึงมีรับสั่งให้คัดลอกแบบกันต่อไปถึงเกือบ 50 ราย นับเป็นการเผยแพร่ความรู้ที่ถูกต้องอีกวิธีหนึ่ง
พระเกียรติคุณของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในเรื่องวิทยาศาสตร์เป็นที่ยอมรับและปรากฏเด่นชัดแก่บรรดานักปราชญ์ นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลก ในฐานะที่ทรงเป็นนักวิทยาศาสตร์ที่แท้จริง ทรงพระปรีชาสามารถในการคำนวณสถานที่ที่จะดู และเวลาสุริยุปราคาหมดดวงได้อย่างถูกต้อง ชัดเจนโดยไม่คลาดเคลื่อนเลย นับว่าพระองค์ทรงเป็นนักวิทยาศาสตร์ไทยคนแรกที่มีชื่อเสียงโด่งดังปรากฏไปทั่วโลกในนาม คิงมงกุฎ เซอร์ แฮรี่ ออด (Sir Hary Orde) ผู้สำเร็จราชการมลายู ณ เมืองสิงคโปร์ มีความเห็นว่าพระองค์ทรงพระปรีชาชาญในวิทยาศาสตร์ ทรงคำนวณวันที่จะเกิดสุริยุปราคาไว้ล่วงหน้าถึง 2 ปีว่าจะเกิดในวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ.2411 โดยที่เส้นศูนย์ของอุปราคาจะผ่านมาใกล้ที่สุด ณ ตำบลหว้ากอ ในพระราชอาณาจักรสยามทางฝั่งทะเลตะวันออกของแหลมมลายูตรงเส้นละติจูด 11 องศา 38 ลิปดา ทิศเหนือ และเส้นลองจิจูด 99 องศา 39 ลิปดา ทิศตะวันออก อยู่เกือบชิดเชิงเขาหลวงสูง 4,236 ฟุต อันเป็นที่บนพื้นโลก ซึ่งอุปราคาจะปรากฏหมดดวงนานที่สุดด้วย |